· Konu: Havuz Yapımı
· Tarih: 22.09.22
· Yazan: Tekno Havuz & SPA
Konvansiyonel havuzu yapımında en çok kullanılan malzeme betondur. Bir beton havuz, büyük basınç yüklerine dayanma kapasitesi ile birlikte tam su yükünü alacak şekilde tasarlanmalıdır. Bu nedenle de betonarme havuzlarda en kritik yapı betonarme çanaktır. Beton havuz yapısı üzerindeki önemli yükler, havuzun dışındaki toprak ağırlığı ve havuz içinde tutulan suyun ağırlığıdır. Oluşan itme, havuzdaki su temizlik amacıyla boşaltıldığında değişir. Tasarım verimliliğine bağlı olarak beton üzerinde bir etkiye neden olabilir veya olmayabilir. Bu etki toprak dışından havuza doğru olduğunda betonarme çanakta gerilmelere ve çatlaklara neden olabilir. Bu yazı, yüzme havuzu inşaatının temel gerekliliklerini göz önünde bulundurarak beton bir yüzme havuzu inşa etme prosedürünü adım adım açıklamaktadır. Standart öneriler bölgeden bölgeye, ülkeden ülkeye değişir, ancak genel olarak aynı ilke ve güvenlik gerekliliklerini takip ederler.
Beton Yüzme Havuzu Yapım Prosedürü Yukarıda belirtildiği gibi havuzların inşai tasarımı ülkenin yönetmeliklerine ve universal inşaat tekniklerine göre yapılmaktadır. Havuzun mimari tasarımı belirlendikten sonra inşaat aşamasına geçilir. Beton bir yüzme havuzunun inşası aşağıdaki adımları içerir:
Adım 1: Yer Seçimi ve Tasarım Yüzme havuzunun tasarımı, havuz inşaatının ilk adımıdır. Verilen araziye uygun bir tasarım seçilir veya önceden planlanmış bir tasarıma uyum sağlamak için bir arazi alanı seçilir. Yüzme havuzunun tasarımı temel olarak havuzun şeklini, derinliğini, alanını, filtreleme sistemini ve toplam boyutunu içerir.
Havuz için seçilen yer, düzenli bakımları kolaylaştırmak için ideal olmalıdır. Hafriyat ve dolgu işlemi için büyük maliyet düşüşüne yardımcı olabilecek düz bir arazi seçilmesi tavsiye edilir. Ağaçlardan uzak bir arazi, yapraklarla dolu bir havuzdan kaçınmaya yardımcı olur. Yüzme havuzunun yönü, güneşe bakacak şekilde inşa edildiğinde en iyisidir.
Adım 2: Toprağın Kazılması Yüzme havuzunu inşa etmek için tasarım ve yer belirlendikten sonra, bir sonraki prosedür inşaata hazırlanmak için alanı kazmaktır. Aşağıdaki adımlarla gerçekleştirilir:
· Ahşap kazıklar kullanarak yüzme havuzunun çevresini işaretleyin.
· Betonarme kalıp çalışma boşluğunu gözeterek kazı yapılacak alanı işaretleyin. Genelde havuz
çizgisinden 50 ile 70 cm ofsetlenerek işaretlenir.
· Çevre içindeki toprağı çıkarmak için bir eskavatör kullanılır. Kazı alanında herhangi bir drenaj,
elektrik hattı veya su hattı geçişi olmadığına dikkat edilir.
· Yüzme havuzu tabanının kapladığı alanı dikkate alarak alan kazılır.
Adım 3: Yüzme Havuzu Kazı Alanında Zemin İyileştirmesi
Havuz tabanının inşası, yüzme havuzunun ömrünü etkileyen en önemli aşamalardan biridir. Kazı, alt taban düz ve üniform olacak şekilde yapılır. Saha gevşek toprağa sahipse, ek kazım yapılarak inşai uzmanlar tarafından önerilecek dolgu malzemesi ile doldurulmalı ve sıkıştırılmalıdır.
Aksi bir öneri olmadıkça sıkıştırma, doğal toprak veya çakıl kullanılarak yapılabilir. Tabanı sıkıştırmak ve hazırlamak için 12 ila 40 mm arasında agregalar kullanılır. Kompakt malzemelerin yeterli şekilde doldurulmasından sonra, taban araziye göre sıkıştırılmalıdır. Sıkıştırma alanına göre silindir veya benzeri bir ekipman kullanarak sıkıştırma yapılır.
Havuz tabanı doğru şekilde sıkıştırıldıktan sonra, tabana küçük bir kat temizleme betonu (grobeton) dökülür. Bu beton tabakanın kalınlığı genellikle 5 cm'dir.
Havuz suyun gerektiğinde kolayca boşaltılması için ve havuzun gerektiğinde kolayca temizlenmesi için havuz tabanı mümkün ise eğimli imal edilir. Seçilen eğim, yüzücülerin dengesini etkilemeyecek şekilde olmalıdır. Çocuklar ve yüzme bilmeyenler tarafından kullanılan bir havuz için maksimum %2.5 eğim önerilir.
Adım 4: Demir Donatı İmalatı
· Havuz alanı hafriyatı ve temel hazırlığı tamamlandıktan sonraki aşama, havuz duvarı ve tabanı ile havuz teknik hacimleri için demir donatı sağlamaktır. Burada, yüzme havuzunun iç yüzeyi boyunca tek bir çelik kafes takviyesinin sağlandığı beton imalat prosedürü izlenir.
· Çelik kafes imalatı için statik proje hazırlanır. Statik projede, havuz şekli, havuzun yapılacağı zemin özellikleri, havuz kullanım amacı,.. gibi ana etkenlere göre demir kalınlığı, kafes açıklığı, ara bağlantı ölçüleri hesaplanır. Statik projeye göre çelik örgü imalatı yapılır.
· Çelik (demir) donatı imal edildikten sonra gerekli tesisat hatları, drenaj hatları, elektrik hatları vb. demir donatı düzeni içerisine yerleştirilir. Beton dökülmeden önce tüm bu hatların testleri yapılır ve test raporları onaylatılır.
. Betonarme yapı, mümkün ise duvar ile zemin arasında boşluk bırakılmadan tek parça olarak inşa edilmelidir. Eğer tek parça imalat mümkün değil ise taban ilk seferde, duvarlar 2. Seferde dökülür. Taban ve duvarlar ayrı imal edildiğinde zemin-duvar birleşiminde soğuk derz oluşacağından mutlaka bu iki tabakayı birbirine bağlayacak su geçirimsizlik contası/levhası yada bağlayıcısı kullanılır. Bu yapısal elemanlar ile “soğuk derz” den kaynaklanacak dezavantajlar ortadan kaldırılır. Bu soğuk derz önleyici elemanlar beton dökümünden önce organize edilmelidir.
Adım 5: Yüzme Havuzu için Pompa ve Filtre Sistemi
Havuz alanı, havuzdaki su miktarı, havuzdaki kullanıcı sayısı, havuzun özel yada genel kullanım durumu, havuzdaki atraksiyon (su perdesi, masaj, karşı akıntı, kaydırak vs) sayısı ve havuzun bulunduğu bölgedeki iklim özellikleri dikkate alınarak filtre kapasitesi belirlenir ve buna göre pompa seçilir.
Seçilen pompa&filtre kapasitesine göre havuz betonarmesi içinde kalacak tesisat projelendirilip, beton dökümü öncesi döşenir.
Havuzda kullanılacak ilk dolum suyu temiz ve kireçsiz olmalıdır. Filtre ters yıkaması ve buharlaşma nedeniyle kaybolan su şebeke suyu ile otomatik olarak tamamlanır.
Adım 6: Yüzme Havuzu İnşaatında Betonlama
Su geçirimsizlik katkılı beton ile vibratörle döküm sağlanır. Betonu bitirdikten sonra 14 gün boyunca günde iki kez kürlenir.
Genel olarak, havuzun beton taban ve duvarlarının kalınlığı dayanıklılığını belirler. Havuz betonarme detayları esas olarak statik proje ile belirlenmelidir. Genellikle havuzun taban kalınlığının duvarlardan daha fazla olması sağlanır. Güvenlik için, en küçük ebatta havuz bile olsa, havuz kabuğu sıva hariç minimum 15 cm kalınlıkta olmalıdır. Havuz büyüdükçe ve su yükü arttıkça betonarme kalınlığı da artar.
Beton döküm işlemi çiftli kalıp yada püskürtme ile yapılabilir. Her iki yöntemde de betonda boşluk kalması engellenmelidir.
Betondan sonra yüzeyler gönye ve terazisinde değil ise sıva ile yüzeyler kaplamaya uygun teraziye getirilir. Özellikle taşmalı havuzlarda bu teraziye alma işi çok önemlidir.
Adım 7: Beton Havuzun Su Yalıtımı
Beton havuzu su geçirmez hale getirmenin en bilinen yolları:
1. Poliüratan esaslı püskürtme izolasyon malzemeleri ile su yalıtımı
2. Çimento esaslı elastik sürme izolasyon malzemeleri ile su yalıtımı
3. Nano tekstil esaslı bohçalama izolasyon kumaşları ile su yalıtımı
4. PVC veya EPDM esaslı bohçalama mebranları ile su yalıtımı
Su yalıtım yönteminin seçimi, alanın zemin su seviyesine, havuzun mimari özelliğine, inşaa yeri (toprak üstü, çatı, otopark üstü, balkon vs) koşullarına göre yapılır. Su yalıtımının amacı, havuz betonarme çanağını su geçirmez hale getirmektir.
Su yalıtımı bitince kürlenmeye bırakılır. En az 24 saat sonra havuz su doldurularak su testine alınır.
Adım 8: Havuz içi Kaplaması ile Havuz Çevresi Tutamak Taşı
İzolasyon su testinden geçen havuzun iç kaplamasına geçilebilir. İç kaplama için kil pişirme ürünlerde (seramik, porselen), düşük su emme oranına sahip ürünler (genellikle porselenler) kullanılır. Bunun yanında camdan yapılma mozaikler, terazzo tarzı epoksi karışımlı kuars ürünler ve PVC / EPDM membranlar kullanılabilir. Havuz çavresi harpuşta yada havuz çevresinde yer alan taşma perdesi üzeri tutamak taşı da iç kaplama ile birlikte döşenerek kaplanır.
Havuzlarda yer alan ve havuz içine giren klasik merdivenler ile havuz çevresi güneşlenme/yürüme terası kaymaz özellikte malzeme ile kaplanmalıdır.
Adım 9: Havuz Çevresi Teras (yürüme&şezlong Platformu) İnşası
Havuz çanak imaları bittikten sonra havuz çevresi ne yapılacak sert zeminler için, betonarme imalat yapılır. Bazen havuzdan sonrasına sert zemin (teras) da yapılmayabilir. Havuz perdesinden sonrası çim de bırakılabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
1. Beton bir yüzme havuzu yapısı nasıl yapılır?
CEVAP: Beton yüzme havuzu yapısı, püskürtme beton veya kalıp yöntemleriyle inşa edilebilir. Püskürtme beton işlemi, havuzun duvarlarını ve tabanını tek bir birim olarak oluşturur. Kalıp yöntemi, duvar ve havuz tabanını iki birim olarak oluşturur.
2. Yüzme Havuzu için yer nasıl seçilir?
CEVAP: Havuz için seçilen yer, düzenli bakımları kolaylaştırmak için ideal olmalıdır. Kazı ve dolgu işlemi için büyük maliyet düşüşüne yardımcı olabilecek düz bir arazi seçilmesi tavsiye edilir. Ağaçlardan uzak bir arazi, yapraklarla dolu bir havuzdan kaçınmaya yardımcı olur. Yüzme havuzunun yönü, güneşe bakacak şekilde inşa edildiğinde en iyisidir.
4. Yüzme havuzlarına ne kadar eğim sağlanmalıdır?
CEVAP: Havuz tabanı, suyun filtre sistemine kolayca boşaltılması için bir eğim sağlanır. Seçilen derece, yüzücülerin dengesini etkilemeyecek şekilde olmalıdır. Çocuklar ve yüzme bilmeyenler tarafından kullanılan bir havuz için maksimum %2.5 eğim önerilir. Hızlı bir boşaltma %5 eğim gerektirir.
5. Bir yüzme havuzu ne kadar kalın olmalıdır?
CEVAP: Güvenlik için standart bir havuz kabuğu, sıva hariç en az 15 cm kalınlık gerektirir. Havuzun beton taban ve duvarlarının kalınlığı statik hesaplamalar ile belirlenir. Genellikle havuzun tabanının duvarlardan daha kalın olması sağlanır.
Tekno Tasarım ve Yapı Teknik A.Ş., 20 yılı aşkın bir tecrübe ile 10 farklı ülkede ve Türkiye’de 50’den fazla ilde projeler gerçekleştirmiştir. Aynı zamanda Aquacity Malatya’nın (www.aquacitymalatya.com) sahibi ve işleticisidir. Dolayısı ile sektöründe müşterilerine en doğru çözümleri sunma, en sorunsuz imalatları yapma yönünde lider firmadır. Gerek referansları, gerekse kardeş şirketi ile aynı zamanda sektörde müşteri tarafında da yer alması, bu kabiliyetinin göstergesidir. Siz değerli müşterilerimiz www.teknohavuz.com’dan iletişim formunu doldurarak, tekno@teknohavuz.com’dan bize mail atarak yada İstanbul bölge ofisimiz için 0216 661 44 37 – 0545 661 44 37 – 0530 281 88 91 numaralarından, Malatya Bölge Ofisimiz için 0422 323 44 82 – 0530 281 88 96 numaralarımızdan bize ulaşabilirsiniz. Tekno Havuzla çalışın, başınız ağrımasın
